Bruksela szykuje podatkową bombę. Podwyżki sięgną nawet ponad 1000 procent

Komisja Europejska przygotowuje projekt, który może drastycznie zmienić system opodatkowania wyrobów tytoniowych w całej Unii Europejskiej, również w Polsce. Z wewnętrznych dokumentów dotyczących dyrektywy akcyzowej (Tobacco Excise Directive – TED), do których dotarł portal Euractiv, wynika, że Bruksela planuje znaczące podwyżki akcyzy nie tylko na tradycyjne papierosy i tytoń do skręcania, lecz także na nowoczesne produkty nikotynowe, jak e-papierosy czy saszetki nikotynowe.

Drastyczne wzrosty podatków – nawet o 1000 procent!

Według proponowanych zmian podatek akcyzowy na papierosy miałby wzrosnąć niemal dwukrotnie – z obecnych 90 do 215 euro za tysiąc sztuk, co oznacza podwyżkę o 139%. Jeszcze bardziej spektakularna jest zmiana dotycząca tytoniu do skręcania – podatek miałby podskoczyć aż o 258%, czyli z 60 do 215 euro za kilogram. Taki ruch wyrównałby poziom opodatkowania obu form palenia, choć jednocześnie osoby skręcające papierosy będą musiały ponieść dodatkowe koszty związane z zakupem bibułek i filtrów.

Jeszcze bardziej zaskakująca jest planowana zmiana akcyzy na cygara i cygaretki. Ich obciążenie podatkowe miałoby wzrosnąć aż o 1090%, z 12 do 143 euro za tysiąc sztuk lub kilogram. Tymczasem tytoń do fajki wodnej (shisha), głównie importowany spoza UE, miałby zostać opodatkowany stawką 107 euro za kilogram, czyli nieco niższą niż papierosy.

Nowe produkty nikotynowe pod lupą fiskusa

Komisja Europejska pragnie wprowadzić jednolity system opodatkowania również dla dotychczas mniej uregulowanych alternatywnych wyrobów nikotynowych. E-papierosy miałyby być opodatkowane zależnie od zawartości nikotyny: 0,36 euro/ml dla płynów o mocy powyżej 15 mg/ml, a dla słabszych 0,12 euro/ml. Podgrzewany tytoń miałby podatek na poziomie 108 euro za tysiąc sztuk lub 155 euro za kilogram, co stanowi mniej więcej połowę wartości podatku na tradycyjne papierosy. Saszetki nikotynowe miałyby zostać obłożone stawką 143 euro za kilogram.

Znaczące podwyżki cen papierosów w całej UE

Nowe stawki mają być dostosowane do siły nabywczej poszczególnych krajów, jednak ich konsekwencją będzie wyraźny wzrost cen w całej Unii Europejskiej. Według wyliczeń w Luksemburgu cena paczki papierosów może wzrosnąć nawet o 3,50 euro, czyli o 60%, w Grecji o około 2 euro (50%), a w Bułgarii o 2,60 euro (80%). W Polsce z kolei prognozuje się wzrost średniej ceny paczki papierosów o około 40%, co oznacza podwyżkę rzędu 8 zł do obecnych około 20 zł za paczkę. Podwyżki dotyczą także wkładów do podgrzewania oraz saszetek nikotynowych, gdzie wzrost będzie wynosił około 56%.

Podzielone opinie państw członkowskich

Francja i Holandia, które już wcześniej zwiększały podatki na tytoń, mocno popierają planowane reformy. Podkreślają, że palenie w UE wciąż odpowiada za śmierć około 700 tysięcy osób rocznie, a obowiązujące regulacje nie nadążają za rozwojem nowych produktów nikotynowych. Wskazują też, że przemysł tytoniowy próbuje omijać przepisy, promując nowe wyroby jako mniej szkodliwe – między innymi próbując poprzez luki prawne wprowadzać je na rynek.

Obecne przepisy o opodatkowaniu wyrobów tytoniowych są przestarzałe i musimy stworzyć jednolity i skuteczny system fiskalny, który obejmie również nowe produkty — podkreśla źródło z Komisji Europejskiej.

Natomiast kraje z relatywnie niskimi stawkami akcyzy, takie jak Polska, Bułgaria czy Węgry, wyrażają sceptycyzm wobec proponowanych zmian. Obawiają się wzrostu inflacji, rozwoju szarej strefy oraz zmniejszenia wpływów do budżetów państw. Argumentują swoje stanowisko negatywnymi doświadczeniami Francji i Holandii, w których po podwyżkach podatków pojawiły się problemy z nielegalnym handlem.

 

Droga do zmian będzie trudna

Reforma dyrektywy akcyzowej wymaga jednomyślnej zgody wszystkich państw członkowskich UE, co stanowi poważne wyzwanie. Mimo to, rosnąca troska o zdrowie publiczne oraz presja ze strony niektórych krajów mogą sprawić, że temat podatkowej rewolucji na rynku wyrobów tytoniowych stanie się istotnym elementem unijnej polityki zdrowotnej i gospodarczej w najbliższych miesiącach.