Nie wzięła ani jednego dnia na L4 przez 20 lat. ZUS przelewa jej taką emeryturę

Jak działa system emerytalny w Polsce?

W Polsce przyszła emerytura zależy od sumy zgromadzonych składek na indywidualnym koncie w ZUS oraz od prognozowanej długości życia po przejściu na emeryturę. Ten model oparty jest na zasadzie zdefiniowanej składki. Oznacza to, że im wyższe i regularniejsze składki odprowadzamy oraz im później przejdziemy na emeryturę, tym większe świadczenie otrzymamy.

Nie bez znaczenia są także przerwy w odprowadzaniu składek, na przykład te wynikające z pobytu na zwolnieniu lekarskim (L4), które mogą obniżyć wysokość przyszłej emerytury. Dlatego warto dokładnie wiedzieć, jak zwolnienie chorobowe wpływa na nasz kapitał emerytalny.

Zwrot z L4 – jak wpływa na Twoją emeryturę?

Podczas pobytu na zwolnieniu lekarskim pracownik otrzymuje zasiłek chorobowy, który wynosi zazwyczaj 80% podstawy wynagrodzenia, a w sytuacji ciąży – 100%. W okresie tym nie są odprowadzane składki emerytalne do ZUS, co oznacza, że ten czas traktowany jest jako okres nieskładkowy, choć zaliczany do stażu pracy.

Krótkie okresy chorobowe nie mają poważnego wpływu na wysokość świadczenia, jednak dłuższe zwolnienia – zwłaszcza powtarzające się co roku – mogą znacznie je obniżyć. Przykładem są dwie osoby:

• Pani Basia przez 20 lat nie korzystała z L4, dlatego jej składki były systematycznie odprowadzane od pełnej pensji. Efekt? Wyższa emerytura.
• Pan Kazik przeciwnie – często przebywał na kilkutygodniowych zwolnieniach, co skutkowało niższymi składkami. Po 30 latach pracy jego emerytura jest zauważalnie niższa, mimo podobnego stażu.

„Podczas obliczania wysokości emerytury pomijamy okresy nieskładkowe, czyli takie, w czasie których na indywidualne konto nie były odprowadzane składki na ubezpieczenie emerytalne. Dlatego warto wiedzieć, że składki na ubezpieczenie emerytalne nie płyną do ZUS wtedy, gdy nie pracujemy, czyli jesteśmy na zwolnieniu lekarskim lub bezpłatnym urlopie” – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.

 

Kto może liczyć na najniższą gwarantowaną emeryturę?

Wysokość emerytury uzależniona jest nie tylko od składek i stażu pracy, ale i od wysokości zarobków. Państwo jednak gwarantuje minimalną emeryturę, która od marca 2025 r. wynosi 1780,96 zł brutto. Otrzymają ją osoby spełniające następujące warunki:

• osiągnęły ustawowy wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn),
• posiadają wymagany staż pracy – minimum 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Warto podkreślić, że do stażu pracy wliczane są także okresy nieskładkowe, takie jak czas na zwolnieniu lekarskim, o ile nie przekraczają 1/3 okresów składkowych. Jeśli okres ten jest zbyt długi, prawo do minimalnej emerytury może zostać ograniczone lub obniżone.

 

Okresy nieskładkowe – nie tylko L4

Oprócz zwolnień lekarskich, do okresów nieskładkowych zalicza się również:

• pobieranie zasiłku opiekuńczego,
• świadczenia rehabilitacyjne,
• urlopy bezpłatne,
• rentę chorobową,
• okresy studiów,
• zasiłek dla bezrobotnych,
• zasiłek przedemerytalny,
• stypendia lub zasiłki z Funduszu Pracy,
• opiekę nad osobą niepełnosprawną w określonych przypadkach.

Wszystkie te okresy zaliczane są do stażu pracy, lecz nadmierna ilość lat nieskładkowych może negatywnie wpłynąć na wysokość otrzymywanej emerytury lub nawet na prawo do jej uzyskania.